ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τι είναι η Εργοθεραπεία;

Η εργοθεραπεία παρεμβαίνει σε διαταραχές και προβλήματα, που εμποδίζουν τη λειτουργική επίδοση των παιδιών και στοχεύει στην ανάπτυξη, τη βελτίωση ή την επανάκτηση των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων, στις οποίες υπολείπονται. Μέσα από επιλεγμένα θεραπευτικά προγράμματα και δραστηριότητες συντελεί στην ανάπτυξη και ωρίμανση του παιδιού σε τομείς που αφορούν κινητικές δεξιότητες, γνωστικές/αντιληπτικές δεξιότητες, ψυχοκοινωνικές δεξιότητες και δραστηριότητες καθημερινής ζωής.

Σε ποια παιδιά απευθύνεται η Εργοθεραπεία;

Απευθύνεται σε παιδιά με:

 *Κινητικές Διαταραχές- Κινητική Αδεξιότητα
 *Γραφοκινητικές Δυσκολίες
 *Διάσπαση προσοχής- Υπερκινητικότητα
 *Μαθησιακές Δυσκολίες
 *Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές

 *Αισθητηριακές Διαταραχές
 *Αναπτυξιακή καθυστέρηση
 *Γνωστικές και Αντιληπτικές ανεπάρκειες
 *Νοητική Υστέρηση- Σύνδρομα

Σε ποιους τομείς βοηθάει η εργοθεραπεία;

 Κινητικές Δεξιότητες:

• Αδρή κινητικότητα και συντονισμός:
Σχετίζεται με την επιδεξιότητα των άνω και κάτω άκρων, την πλευρίωση, τον στασικό έλεγχο, την ισορροπία, τον κινητικό σχεδιασμό και την οργάνωση καθώς και τον αμφίπλευρο συντονισμό.

• Λεπτή κινητικότητα και συντονισμός:
Σχετίζεται με λεπτούς χειρισμούς χεριών- δακτύλων (βελτίωση στη σταθερότητα, στη δύναμη και στην θέση) και με γραφοκινητικές δεξιότητες.

• Οπτικοκινητικός συντονισμός:
Αφορά την ικανότητα συγχρονισμού της οπτικής πληροφορίας με την κίνηση του σώματος.

Γνωστικές / Αντιληπτικές Δεξιότητες:

1) Επίπεδο διέγερσης:
Εμφάνιση ετοιμότητας και ικανότητας αντίδρασης και ανταπόκρισης σε ερεθίσματα από το περιβάλλον.

2) Έναρξη δραστηριότητας:
Ικανότητα να ξεκινάει μία φυσική ή νοητική δραστηριότητα.
3) Λήξη δραστηριότητας:
Ικανότητα τερματισμού μίας δραστηριότητας την κατάλληλη ώρα και αναγνώριση της ολοκλήρωσης.
4) Σειροθέτηση:
Τοποθέτηση πληροφοριών, δεδομένων και δράσεων σε σειρά και τάξη.
5) Χρώματα και σχήματα: 
Ταύτιση, αναγνώριση, κατονομασία, γενίκευση.
6) Προμαθηματικές- μαθηματικές έννοιες:
Ποσότητες, αριθμοί, μέτρηση.
7) Μνήμη:
Ακουστική, οπτική, μνήμη γεγονότων, βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη.       

8) Μίμηση:
Μίμηση κινήσεων του σώματος, του προσώπου.
9) Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων:
Αναγνώριση προβλήματος, ορισμός του προβλήματος, αναγνώριση εναλλακτικών πλάνων, επιλογή συγκεκριμένου σχεδίου δράσης , κρίση (αξιολόγηση) του αποτελέσματος.
10) Οπτική και ακουστική αντίληψη και επεξεργασία των ερεθισμάτων
11) Χωρικός προσανατολισμός:
Επεξεργασία των θέσεων των αντικειμένων σε διαφορετικό αριθμό σχέσεων μεταξύ τους, έννοιες χώρου.
12) Χρονικός προσανατολισμός:
Νοητική επεξεργασία των δεδομένων σε σχέση με τον χρόνο. Χρονικές έννοιες.
13) Γενίκευση:
Εφαρμογή των δεδομένων μάθησης και συμπεριφοράς που έχει κατακτήσει σε ποικιλία νέων καταστάσεων.

Ψυχοκοινωνικές Δεξιότητες:

• Λήψη πρωτοβουλιών
• Βλεμματική επαφή
• Ακολουθία κανόνων
• Δεξιότητες αλληλεπίδρασης

Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής :

• Ένδυση-απόδυση
• Σίτιση
• Αυτοεξυπηρέτηση (προσωπική υγιεινή)

Ποια σημάδια μας οδηγούν στον εργοθεραπευτή;

Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Σύλλογο Εργοθεραπευτών, πρέπει να αναζητήσετε εργοθεραπευτική αξιολόγηση αν το παιδί σας παρουσιάζει τρεις ή περισσότερες από τις παρακάτω δυσκολίες:

● Δεν παίζει με τα παιχνίδια της ηλικίας του.
● Δυσκολεύεται να αυτοεξυπηρετηθεί. Δεν έχει δηλαδή, ανάλογα με την ηλικία του, τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να φάει μόνο του, να βάλει τα ρούχα ή τα παπούτσια του, να πάει στην τουαλέτα κλπ.
● Μοιάζει αδύναμο, έχει δηλαδή ελαττωμένο μυϊκό τόνο. Πρόκειται για ένα παιδί που φαίνεται να μην έχει αντοχή, που είναι χαλαρό-πλαδαρό.
● Πέφτει εύκολα κάτω.
● Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο, να κάνει πάζλ ή να κόψει με το ψαλίδι στο νηπιαγωγείο.
● Είναι υπερκινητικό και δεν μπορεί να ησυχάσει.
● Δεν του αρέσουν οι αγκαλιές, το μπάνιο, το κόψιμο των νυχιών ή το κούρεμα των μαλλιών, ίσως επειδή δεν του αρέσει να το αγγίζουν.
● Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί ή συγκεντρώνεται υπερβολικά σε μία δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μεταβεί σε άλλη.
● Αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς, δεν αφήνει διαστήματα μεταξύ των γραμμάτων και των λέξεων που γράφει, συνήθως στην Α΄ δημοτικού.
● O γραφικός του χαρακτήρας είναι πολύ κακός.
● Κουράζεται εύκολα με τις σχολικές του εργασίες.
● Δυσκολεύεται να ακολουθήσει προφορικές οδηγίες.
● Έχει μειωμένη αυτοπεποίθηση.
● Δεν έχει φίλους της ίδιας ηλικίας και προτιμά να παίζει με μικρότερα ή με μεγαλύτερα παιδιά.

Η επιστημονική ομάδα του κέντρου.

ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

 Λογοθεραπεία είναι η θεραπεία των διαταραχών της επικοινωνίας,του λόγου -προφορικού και γραπτού, της ομιλίας, της φωνής και της κατάποσης/σίτισης, σε όλο το ηλικιακό εύρος του ανθρώπου.

Ο Λογοθεραπευτής είναι ο επιστήμονας που φέρει την ευθύνη της  πρόληψης, αξιολόγησης, θεραπείας και μελέτης της ανθρώπινης επικοινωνίας και των διαταραχών που πλήττουν την επικοινωνιακή επάρκεια. Η ανθρώπινη επικοινωνία περικλείει όλες εκείνες τις λειτουργίες που έχουν σχέση µε την κατανόηση και παραγωγή του προφορικού και γραπτού λόγου και της φωνής αλλά και όλων των κατάλληλων µορφών  µη λεκτικής επικοινωνίας. 

Οι διαταραχές που πλήττουν την επικοινωνιακή επάρκεια του ανθρώπου σε όλο το ηλικιακό εύρος της ζωής του και µε τις οποίες ασχολείται ο λογοθεραπευτής είναι αυτές που έχουν σχέση  µε την επικοινωνία (προφορικός και γραπτός λόγος και εξωλεκτική επικοινωνία), µε την ομιλία ('καθαρότητα' της ομιλίας και ροή αυτής), µε τις γνωστικές δεξιότητες και τις µμαθησιακές δυσκολίες, µε την στοµατοκινητική λειτουργία, µε την λειτουργία της αναπνοής, της κατάποσης και της φωνής. οι διαταραχές αυτές μπορεί να είναι απλές ή σύνθετες όταν εμπλέκονται πολλαπλές διαταραχές επικοινωνίας.

Ιδιαίτερα:

Διαταραχές άρθρωσης και φωνητικές διαταραχές.

Διαταραχές ομιλίας (διαταραχές ροής της ομιλίας, τραυλισμός, ταχυλαλία κ.α.).

Διαταραχές φωνής, λειτουργικής, οργανικής ή μετατραυματικής αιτιολογίας, εκ γενετής ή επίκτητες (αφωνία, δυσφωνία, εφηβοφωνία, κ.α.).

Ως προς τη χρήση (πραγματολογικό επίπεδο).

Ως προς το περιεχόμενο (σημασιολογικό επίπεδο).

Ως προς τη δομή (φωνολογικό, συντακτικό, μορφολογικό επίπεδο).

Γλωσσικές διαταραχές (αναπτυξιακές και άλλες ).

Διαταραχές του γραπτού λόγου (ειδικές μαθησιακές δυσκολίες : δυσλεξία, δυσορθρογραφία, δυσγραφία και άλλα).

Διαταραχές της λογικής και μαθηματικής κρίσης.

Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (διαταραχές αυτιστικού φάσματος).

Αφασίες, δυσφασίες παιδιών και ενηλίκων.

Νευρογενείς διαταραχές του λόγου και της ομιλίας (δυσαρθρίες και άλλα).

ΠΗΓΗ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΟΓΟΠΕΔΙΚΩΝ- ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΩΝ

Εάν παρατηρήσετε κάτι από τα παρακάτω στην αντίστοιχη ηλικία καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή:  

3 ετών: όταν δε χρησιμοποιεί καθόλου ρήματα, επικοινωνεί με μεμονωμένες λέξεις και δεν το καταλαβαίνουν άτομα εκτός του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος.

Η ομιλία του παιδιού πρέπει να γίνεται κατά 75% τουλάχιστον καταληπτή από ξένους περίπου στα 3 χρόνια. Όταν δεν απαντά σε απλές ερωτήσεις.

4 ετών: όταν δεν κατανοεί και εκτελεί σύνθετες εντολές.

Σε ηλικία 4 ετών η ομιλία του παιδιού πρέπει να είναι απόλυτα κατανοητή. Δύο φωνήματα μπορεί να μην αρθρώνονται σωστά – το «σ» και το «ρ».

4 ετών και άνω: όταν κάνει πολλά συντακτικά λάθη, το λεξιλόγιό του είναι περιορισμένο και συγκριτικά με τους συνομηλίκους του η ανάπτυξη του λόγου του έχει καθυστερήσει.

Όταν δεν αναγνωρίζει αντικείμενα και τη χρήση τους.

Σε ηλικία 5 χρονών όλοι οι ήχοι της ομιλίας πρέπει να ακούγονται καθαρά, εκτός από το «ρ» που, ίσως να δυσκολεύει ακόμα το παιδί.

Δυσκολίες στην άρθρωση, λοιπόν, έχει το παιδί όταν οι ήχοι της ομιλίας δεν σχηματίζονται σωστά. Όταν το παιδί δυσκολεύεται στην άρθρωση αρκετών ήχων, η παρέμβαση είναι καλό να αρχίζει στην ηλικία των 3,5 ή 4 ετών, ενώ για τον ήχο «ρ» από την ηλικία των 5.

Η επικοινωνία χωρίζεται σε λεκτική και εξωλεκτική. Η  λεκτική είναι η χρήση του λόγου από κάποιον για να εκφράσει τις ανάγκες του και η εξωλεκτική επικοινωνία είναι η χρήση του σώματος και των εκφράσεων του προσώπου ούτος ώστε κάποιος να μεταφέρει το μήνυμα που θέλει.

Ως αλληλεπίδραση ορίζεται το «σχετίζεσθε» με τους άλλους. Νοιάζομαι, μοιράζομαι ιδέες, επιθυμίες, προσοχή.

Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται να επικοινωνήσει τις ανάγκες του είτε με λεκτικό  τρόπο με δείξιμο και η συμπεριφορά του δείχνει να παρεκκλίνει από αυτή των συνομηλίκων του, υπάρχει ανάγκη περεταίρω αξιολόγησης. Επίσης, αν δυσκολεύεται στη τάξη και σε ομάδες της ηλικίας του ή στις σχέσεις του με συνομηλίκους, πάλι η εκτίμηση από έναν ειδικό θα μας δώσει χρήσιμες πληροφορίες και κατευθύνσεις.

Το παιδί παρουσιάζει Προβλήματα στη Ροή της Ομιλίας – Τραυλισμό όταν

• Δυσκολεύεται να ξεκινήσει να μιλάει


• Επαναλαμβάνει τις πρώτες συλλαβές των λέξεων


• «Κολλάει» κατά την παραγωγή συγκεκριμένων ήχων

Διαταραχή στη ταχύτητα της ομιλίας – Ταχυλαλία έχουν τα παιδιά που

• Μιλάνε πολύ γρήγορα, πολλές φορές χωρίς παύσεις.


• Η ταχύτητα με την οποία μιλάνε έχει σαν αποτέλεσμα η ομιλία τους να μην είναι πάντα κατανοητή.


• Οι λέξεις ακούγονται αλλοιωμένες και παραλείπουν καταλήξεις ή ακόμα και ολόκληρες λέξεις.


• Η αναπνοές που παίρνουν όταν μιλάνε είναι συχνές και μικρές.


• Ο λόγος τους, στο σύνολό του, χαρακτηρίζεται ακατάστατος και αυτό συνήθως μεταφέρεται και στα γραπτά.

Η επιστημονική ομάδα του κέντρου.